pm mudra yojana upsc – प्रधानमंत्री मुद्रा योजना (PMMY) ही भारत सरकारने लहान व्यवसाय आणि उद्योजकांना आर्थिक सहाय्य देण्यासाठी सुरू केलेली योजना आहे. त्यांचा व्यवसाय सुरू करणे, विस्तार करणे किंवा आधुनिकीकरण करण्याच्या हेतूने त्यांना बँका, नॉन-बँकिंग वित्तीय कंपन्या (NBFC) आणि मायक्रोफायनान्स संस्था (MFIs) यांसारख्या विविध वित्तीय संस्थांकडून कर्जे करून देणे हे त्यांचे उद्दिष्ट आहे.
तुम्ही काय तयार करता आणि काय शोधता? तुम्ही मोठे झाले आहात आणि नवीन व्यवसाय सुरू करण्याचा विचार करत आहात? तुमची स्वप्ने साकार करण्यासाठी तुमच्याकडे पुरेसे पैसे नसल्यास, तुम्ही मुद्रा योजनेसाठी अर्ज करू शकता आणि कोणत्याही अडचणीशिवाय 10 लाख लोकांकडून प्रश्न विचारू शकता.
बँक कर्ज बाजार योजना उद्योगांना पैसे देऊन मदत करते, याला कर्ज म्हणतात. 2019-2020 मध्ये 6.22 कोटी व्यावसायिकांना या योजनेचा लाभ मिळाला आहे.
भारतात 5.77 दशलक्ष छोटे व्यवसाय आहेत जे 10 कोटी लोकांना रोजगार देतात. या व्यवसायांच्या वाढीसाठी आणि मेक इन इंडिया आणि स्टार्टअप इंडिया सारख्या उपक्रमांना पाठिंबा देण्यासाठी, आम्हाला त्यांना अधिक मजबूत बनवण्याची गरज आहे.
मुद्रा योजना हा महिलांना मदत करणारा कार्यक्रम आहे. हे बँका नसलेल्या कंपन्यांना आणि लघु वित्त संस्थांना कमी व्याजदराने कर्ज देते.
Table of Contents
pm mudra yojana upsc | pm mudra yojana scheme upsc
UPSC परीक्षेसाठी, PMMY ची प्रमुख वैशिष्ट्ये समजून घेणे महत्त्वाचे आहे, यासह:
- उद्देशः बिगर-कॉर्पोरेट, बिगरशेती लघु/सूक्ष्म-उद्योगांना निधी प्रदान करणे.
- कर्जाचे प्रकार: ही योजना तीन प्रकारची कर्जे देते – शिशु (₹५०,००० पर्यंत), किशोर (₹५०,००० ते ₹५ लाख), आणि तरुण (₹५,००,००० ते ₹१० लाख), वाढीच्या टप्प्यावर आणि व्यवसायासाठी निधी आवश्यकता.
- पात्रता: कोणताही भारतीय नागरिक जो लहान व्यवसाय चालवतो किंवा सुरू करण्याची योजना करतो तो योजनेअंतर्गत कर्जासाठी अर्ज करू शकतो.
- व्याजदर: कर्जाचे व्याजदर RBI ने वेळोवेळी जारी केलेल्या मार्गदर्शक तत्वांवर आधारित कर्ज देणाऱ्या संस्थांद्वारे निर्धारित केले जातात.
- संपार्श्विक: योजनेअंतर्गत ₹10 लाखांपर्यंतच्या कर्जासाठी कोणत्याही तारणाची आवश्यकता नाही.
- अर्ज प्रक्रिया: PMMY अंतर्गत कर्जासाठी अर्ज बँका, NBFC आणि MFI सह विविध वित्तीय संस्थांमार्फत केले जाऊ शकतात.
- देखरेख आणि मूल्यमापन: मुद्रा देखरेख आणि समन्वय कार्यालयाद्वारे राष्ट्रीय स्तरावर योजनेचे परीक्षण केले जाते.
- हे महत्त्वाचे मुद्दे समजून घेतल्याने तुम्हाला UPSC परीक्षेतील PMMY शी संबंधित प्रश्नांची उत्तरे मिळण्यास मदत होईल.
PMMY पात्रता
PMMY योजनेचा लाभ घेण्यासाठी, ही योजना लहान अणि मध्यम व्यवसाय करणार्या व्यव्सयिकासाठी आहे. यासाठी तुम्ही भारताचे नागरिक असते गरजेच आहे :
- उत्पादन
- प्रक्रिया करत आहे
- सेवा क्षेत्र
- किंवा इतर कोणतीही फील्ड ज्यांची क्रेडिट मागणी ₹10 लाखांपेक्षा कमी आहे .
- व्यापार
PMMY योजनेंतर्गत MUDRA कर्जाची मागणी करणाऱ्या भारतीय नागरिकाला त्याचा लाभ घेण्यासाठी MFI, बँक किंवा NBFC शी संपर्क साधावा लागेल.
पीएम मुद्रा योजना व्याज दर | pm mudra yojana interest rate
प्रधान मंत्री मुद्रा कर्जाचा व्याजदर तुम्हाला मिळणाऱ्या कर्जाच्या प्रकारानुसार – शिशु, किशोर किंवा तरुण यानुसार भिन्न असू शकतो. सहसा, ते 8% आणि 12% दरम्यान असू शकते.
मुद्रा योजनेअंतर्गत कर्ज मर्यादा आणि व्याजदर | pm mudra yojana upsc
लहान व्यवसायकाला 50,000 रुपयांपर्यंत कर्ज मिळू शकते, अणि मध्यम वर्गाच्या व्यवसायकाला 50,000 ते 5,00,00 रुपये आणि त्यापेक्ष्य मोठ्या व्यवसायकाला 5,00,000 ते 10,00,000 रुपयांपर्यंत कर्ज मिळू शकते. तुम्हाला किती व्याज द्यावे लागेल आणि किती काळ कर्जाची परतफेड करावी लागेल हे बँक आणि तुमच्या क्रेडिट इतिहासावर अवलंबून असेल. ही कर्जे देण्यामध्ये विविध प्रकारच्या बँका आणि वित्तीय संस्थांचा सहभाग आहे. साठ टक्के कर्ज छोट्या व्यवसायकाला दिले जाते आणि उर्वरित रक्कम मध्यम आणि मोठ्या व्यवसायकाला दिले जाते.
pm मुद्रा योजना जास्तीत जास्त रक्कम | pm mudra yojana maximum amount
pm मुद्रा योजनेच कर्ज 3 भागाम्धे वाटल जाते यात लहान, मध्यम अणि मोठ्या व्यवसायकाला दिले जाते. तर यात 50000 रु. ते 1000000 रु. पर्यत असते. pm मुद्रा योजनेच्या budget मधले 60% फण्ड लहान व्यवसायकाला दिले जाते. तर यात सगळ्यात जास्त 1000000 रु. कर्ज भेटते.
pm मुद्रा योजनाची पात्रता | pm mudra yojana eligibility
काहीवेळा, लहान आणि मध्यम आकाराच्या व्यवसायांना बँकांकडून पैसे घेणे कठीण होऊ शकते कारण त्यांच्याकडे हमी म्हणून देण्यासाठी पुरेशा मौल्यवान वस्तू नसतात आणि त्यांना द्यावी लागणारी अतिरिक्त रक्कम परत देण्यासाठी त्यांच्याकडे पुरेसे पैसे नसतात. बँकेला परंतु जर आपण या व्यवसायांना वाढण्यास मदत केली तर यामुळे संपूर्ण अर्थव्यवस्था मोठी आणि चांगली होईल.
मुद्रा योजना ही लहान व्यवसायांना वाढीसाठी पैसे देऊन त्यांना मदत करण्याची योजना आहे. 2015 मध्ये जन धन योजनेचा एक भाग म्हणून याची सुरुवात झाली.
