तुम्हाला महिला बचत गटाचे फायदे माहिती आहेत का?|latest updates

महिला बचत गटाचे फायदे – Author: केशव पाटील, source of post : भारत सरकार आणि महाराष्ट्र सरकार

आपल्या समाजात, आपल्या स्वतःच्या गावात किंवा जवळपासच्या गावात स्थापन झालेले असंख्य महिला बचत गट आपल्याला भेटतात. तथापि, हे दुर्दैव आहे की आपल्यापैकी अनेकांना या महिला बचत गटांशी संबंधित विविध फायदे आणि तोटे माहित नाहीत. म्हणून, या लेखात, आम्ही तुम्हाला महिलांच्या स्वयं-सहायता गटाचा भाग असल्याचे फायदे आणि तोटे यांची सर्वसमावेशक माहिती प्रदान करण्याचे उद्दिष्ट ठेवतो. म्हणून, अधिक त्रास न करता, या फायदे आणि तोटे यांचे तपशीलवार अन्वेषण करूया.

pm surya yojana: आता कुटुंबाला भेटणार 300 units वीज

पुरुष बचत गट नावे: आताच बचत गटाला सुरुवात करा

PM KISAN: शेतकऱ्यासाठी खुश खबर आता 2000 च्या हप्त्यात वाढ होण्याची शक्यता

अल्पभूधारक शेतकरी योजना: योजनेचे प्रमाणपत्र प्रोसेस, कागदपत्रे, योजनेचे फायदे

महिला बचत गटाचे तोटे

महिलांना महिला बचत गटांमध्ये सहभागी होण्याची संधी आहे जोपर्यंत ते मासिक रक्कम योगदान देऊ शकतील, जी रु. 100 ते रु. 1000 पर्यंत असू शकते. तथापि, महिलांना या बचत गटात सामील होण्यापासून रोखणारा एकमेव अडथळा म्हणजे आवश्यक रक्कम प्रदान करण्यात तिची असमर्थता.

महिलांसाठी महाराष्ट्र शासनाच्या विविध योजना | (2024)

पीएम मातृत्व वंदना योजना: मातृत्वाचे स्वास्थ्याचे विकास व सुरक्षितता|2024

महिला बचत गटाचे नियम

• मित्रांनो जेव्हा एक महिला बचत गट स्थापन होतो त्यावेळी तो बचत गट स्थापन करण्यासाठी प्रत्येक महिलेचे स्वयंघोषणापत्र घेणे गरजेचे आहे ज्यामध्ये बचत गटाचे सर्व नियम व अटी त्या महिलेला मान्य असल्या पाहिजेत
• यानंतर महिला बचत गटामध्ये जास्तीत जास्त 20 महिला व कमीत कमी 10 महिला असाव्यात
• यानंतर बचत गटातील 20 महिलांमधील सर्वांचा विचार घेऊन त्या वीस महिलांमध्ये एक बचत गटाचा अध्यक्ष नेमण्यात यावा
• बचत गट स्थापन झाल्यानंतर बचत गटाची ठराविक रक्कम प्रत्येक महिन्याला प्रत्येक महिलेकडून जमा करून देण्यात यावी
• यानंतर बचत गटामधील जमा रक्कम बचत गटातील महिलांना कर्ज स्वरूपात देण्यात  यावी
• तसेच बचत गटाच्या अध्यक्षाने प्रत्येक महिन्याला वेळ व जागा ठरवून तिथे बचत गटाची बैठक घेण्यात यावी व या बैठकीसाठी बचत गटातील सर्व महिलांनी उपस्थित राहावे याची काळजी घ्यावी
• यानंतर नियमित पैसे न देणाऱ्या महिलेकडून बचत गटाच्या अध्यक्षाने एक विशिष्ट दंड आकारण्यात यावा
• गटाच्या बाहेरील कोणत्याही महिलेला गटाच्या अध्यक्षांनी कर्ज देऊ नये
• यानंतर एखाद्या महिलेने जर पहिले गटामधून कर्ज घेतले असेल आणि त्या महिलेला दुसरे कर्ज हवे असे तर ते कर्ज देऊ नये पहिले कर्ज परतफेड केल्याशिवाय दुसरे कर्ज देऊ नये
• यानंतर एखाद्या संस्थेकडून किंवा बँकेकडून बचत गटासाठी जेव्हा कर्ज घेतले जाते त्यावेळेस बचत गटातील 75% महिलांचे त्या कार्यासाठी प्राधान्य असायला हवे किंवा मान्यता असायला हवी
• बचत गटातील अध्यक्षांनी कर्ज देताना त्या कर्जा वर व्याजदर व परत फेडीचा कालावधी नियमित ठरवून द्यावा 
• यानंतर बचत गटातील महिलांना सही किंवा अंगठा करता आला पाहिजे
• यानंतर बचत गटातील प्रत्येक महिलेचे वय हे 18 वयोगटातील असायला हव

स्टैंड अप इंडिया योजनेंतर्गत उद्योगासाठी महिलांना भेटणार 0% व्याज कर्ज

यशस्वी महिला बचत गटाची वैशिष्ट्ये

यशस्वी बचत तेव्हाच गणला जातो, जेव्हा-जेव्हा गटाचे योग्य नियोजन आणि नियमावली तयार केली जाते.

1. दरवर्षी गटातील गटप्रमुख बदलने गरजेचे आहे.
2. पासबुकात सभासदाने खाडाखोड करु नये, कुठल्याच प्रकारच्या पेनने रेष्या मारू नये.
3. स्वतः पासबुक लिहु नये, सगळ्याच्या समोर पासबुक लिहिणे योग्य आहे.
4. गटातील सर्वाची बचत समान असावी.
5. बचत गटाच्या नावाने बँकेत बचत खाते उघडण्यात यावे.
6. दरमहा भरलेले जमा-खर्च व इतर रेकॉर्ड तपासून पहावे.
7. सुरवातीचे ६ महिने कोणतीही कर्ज देण्यात येऊ नये.
8. सभा दरमहा होणे आवश्यक.
9. खर्च, पासबुक एन्ट्री आवश्यक.
10. सभेत जे निर्णय होतात इतिवृत्त लिहणं आवश्यक.
11. सभेपूर्वी इतिवृत्त वाचणे.
12. बचत गटाच्या अंतर्गत महिलांना केवळ २% ते ३% व्याजदर आकारले जाते.

कर्जाच्या मागणीनुसार/गरजेनुसार त्याची क्रमवारी करणे आवश्यक त्यानुसार निर्णय घेऊन बचत गटामार्फत कर्ज दिले गेले पाहिजे.

स्टँड अप इंडिया योजना|भारतातील उद्योजकांना आत्मनिर्भरतेच्या मार्गावर|2024

महिला बचत गटाची सुरुवात करण्यासाठी लागणारी कागदपत्रे

1. कर्ज योजनेचा अर्ज
2. जात प्रमाणपत्र
3. अर्जदार महिलेचे बॅकेत खाते असावे
4. महिलेचे आधार कार्ड
5. अर्जदार महिलेचे वार्षिक उत्पन्न प्रमाण
6. महिलेचे पासपोर्ट साईज दोन फोटो
7. अर्जदार महिला महाराष्ट्र राज्यातील रहिवासी असल्याचा पुरावा
8. रेशनकार्ड, मतदान कार्ड
9. अर्जदार महिलेचे बचत गट सभासद ओळखपत्र
10. बॅक खाते पासबुक झेराॅक्स
11. बचत गटाचे पॅन कार्डची झेरॉक्स

हेही वाचा

• प्रधानमंत्री मत्स्य संपदा योजना pdf|आताच मिळवा 100% अनुदान
• गरीब कल्याण योजना फॉर्म Online कसा भरायचा?|(2024)
• PM POSHAN Scheme PDF|योजना काय आहे|योजना फाहीदा काय आहे|पात्रता|(2024)
• PM POSHAN scheme upsc 2024|upsc level MSQs
• PM Poshan Shakti Nirman Yojana|कागदपत्रे काय लागतील|केव्हा चालू झाली|(2024)
• महिलांसाठी महाराष्ट्र शासनाच्या विविध योजना | (2024)
• ग्रामपंचायत नवीन योजना : आताच APPLY करा
• पंचायत समिती पशुसंवर्धन विभाग योजना
• रोजगार हमी योजना माहिती pdf|2024| कोणकोणत्या सुविधा भेटतील आताच माहिती करून घ्या

बचत गट काय आहे आणि बचत गट का उघडायचा?

बचत गट प्रामुख्याने महिलांच्या सक्षमीकरणावर लक्ष केंद्रित करतो. ग्रामीण बँकेची कल्पना मुळात अशा व्यक्तींना मदत करण्यासाठी तयार करण्यात आली होती ज्यांना अन्न, वस्त्र आणि निवारा यासारख्या मूलभूत गरजा पूर्ण करण्यासाठी तसेच कर्जाच्या ओझ्याखाली दबलेल्या व्यक्तींना मदत केली गेली होती. परिणामी, आर्थिकदृष्ट्या वंचित महिलांना बचतगटाच्या माध्यमातून सक्षमीकरणाचा अनुभव येऊ लागल्याने भराडीच्या माळी समाजातील तरुणांनी स्वत:ची आर्थिक परिस्थिती सुधारण्यासाठी हा दृष्टिकोन स्वीकारण्याचे ठरवले. अचानक आलेल्या आर्थिक अडचणींवर मात करून पुरूषांच्या बचत गटाने आधीच यश मिळवले आहे हे ओळखून भराडी येथील काही तरुणांनी याकडे एक व्यवहार्य उपाय म्हणून पाहिले. परिणामी, त्यांनी आर्थिक स्थिरतेच्या या मार्गावर सुरुवात केली आणि तेव्हापासून त्यांना भरीव कर्जे दिली गेली. या संकल्पनेमागील ध्येय स्वयंपूर्णता आणि स्वातंत्र्याला प्रोत्साहन देणे हे होते.

भराडी येथील संत सावता पुरुष सहयोग ग्रुपने अतिशय प्रतिष्ठित संस्था म्हणून झपाट्याने ओळख मिळवली आहे. त्यांच्या कर्तृत्वाने खऱ्या अर्थाने इतरांसाठी प्रेरणादायी ठरले आहे, त्यांना त्यांच्या पावलावर पाऊल ठेवण्यास उद्युक्त केले आहे. हे लक्षात घेण्यासारखे आहे की 2014 मध्ये सुरुवातीला केवळ दहा सदस्यांचा समावेश असलेला बचत गट आता शंभरहून अधिक सदस्यांपर्यंत वाढला आहे.

बचत गटाच्या सदस्यांनी त्यांची मासिक बचत आणि कर्जाचे हप्ते वेळेवर भरण्याची प्रशंसनीय सवय लावली आहे, परिणामी दरमहा 100% वसुली दर उल्लेखनीय आहे. शिवाय, मासिक सभांना उपस्थित राहण्याच्या सर्व सदस्यांच्या समर्पणामुळे स्वयं-मदत गटाला स्थापित नियम आणि मार्गदर्शक तत्त्वांचे पालन करण्याच्या त्यांच्या अतूट बांधिलकीबद्दल व्यापक मान्यता मिळाली आहे.

बचतीची संस्कृती वाढवण्याबरोबरच, स्वयं-मदत गट समाजाला शिक्षित आणि प्रबोधन करण्याच्या उद्देशाने पुढाकार घेतात. विविध कार्यक्रमांद्वारे, समूह समुदायाला एकत्र आणण्याचा आणि विविध पैलूंमध्ये सर्वांगीण विकासाला चालना देण्याचा प्रयत्न करतो. उल्लेखनीय म्हणजे, 2015 मध्ये संत सावता महाराज मंगल कार्यालयात आयोजित केलेल्या व्याख्यानमालेने सर्व समाजातील सदस्यांना एकत्र येण्यासाठी आणि सामाजिक एकतेच्या भविष्याची कल्पना करण्यासाठी एक व्यासपीठ म्हणून काम केले. शिवाय, समूह महान व्यक्तींना सन्मानित करण्यासाठी महत्त्वपूर्ण वाढदिवस आणि पुण्यतिथी साजरे करतो, तसेच व्यसनाधीनतेला परावृत्त करण्यासाठी आणि पदार्थमुक्त जीवनशैलीचा पुरस्कार करण्यासाठी मासिक सभांचा वापर करतो.

आश्चर्यकारकपणे कमी व्याजदरात कर्जे देऊन, बचत गट आपल्या सदस्यांना पारंपारिक बँका किंवा वित्तीय संस्थांकडे जाण्याची गरज दूर करतो. हे त्यांना केवळ गुंतागुंतीच्या प्रक्रियेत नेव्हिगेट करण्याच्या त्रासापासून वाचवत नाही तर त्यांचे कर्ज अर्ज अखंड आणि सहज प्रणालीद्वारे त्वरीत मंजूर केले जातील याची देखील खात्री करते.

बचत गटाने भाजीपाला व्यापार, पानटपरी चालवणे, किरण दुकाने, मोबाईल शॉप्स, कापड दुकाने, गॅरेज, ऑटोमोबाईल्स, चप्पल दुकाने आणि जनरल स्टोअर्स अशा विविध क्षेत्रातील व्यक्तींना लाखो रुपयांची भरीव कर्जे यशस्वीरित्या वितरित केली आहेत. चार वर्षांच्या कालावधीत संस्थेने असंख्य शेतकरी, उद्योजक आणि तरुण व्यक्तींना आर्थिक मदत केली आहे. मग ते कृषी उद्दिष्टांसाठी असो किंवा नवीन व्यवसाय स्थापन करणे असो, समूह सातत्याने आणि तत्परतेने कर्ज मंजूर करतो, ज्यामुळे व्यक्तींना सावकारांवर अवलंबून राहण्याची गरज नाहीशी होते. सभासदांच्या माफक मासिक बचतीतून मिळणाऱ्या पुरेशा निधीची उपलब्धता हे सुनिश्चित करते की त्यांना आर्थिक सहाय्य सुरक्षित करण्यासाठी हताश उपायांचा अवलंब करण्याची आवश्यकता नाही.

प्रधानमंत्री जन धन योजना pdf | 2024 | PMJDY ची वैशिष्ट्ये आणि महत्व

समग्र शिक्षा अभियान-2.0|2024

पंडित दीनदयाल उपाध्याय समग्र शिक्षा योजना|2024|लगेच अर्ज करा

ताज्या बातम्या